Tolerancja GPS wg norm ISO — do czego jest potrzebna?

rysunek technicznyi tolerancja gps

O rysunku technicznym mówi się często, że jest uniwersalnym językiem inżynierów. By jednak dokumentacja techniczna faktycznie była jednoznaczna i zawsze tak samo odczytywana, koniecznie jest zastosowanie ujednoliconych reguł przy jej sporządzaniu i odczycie. W tym celu stosuje się m.in. tolerancje geometryczne. Czym się różni wymiarowanie GPS od GD&T? W czym pomaga stosowanie systemów specyfikacji geometrii wyrobów ?

Czym jest tolerancja GPS?

Najprostsza definicja tolerancji to określenie dopuszczalnej wartości błędu. Może być to odchyłek kształtu, ale także istnieje tolerancja bicia, odchyłki położenia, czy tolerancje kształtu. Do interpretacji tolerancji geometrycznych stosuje się dwa systemy: ASME oraz ISO. Wymiarowanie GPS opiera się na standardzie ISO.

Czym różni się koncepcja GPS od GD&T?

Główna różnica opiera się na przyjętej wg norm GPS zasadzie niezależności. Co to oznacza? W myśl tej zasady każda tolerancja powinna być rozpatrywana osobno. Konieczne jest więc spełnienie każdej tolerancji wymiarowej i każdej tolerancji geometrycznej. Na odchyłki kształtu wpływa więc jedynie tolerancja geometryczna, w przeciwieństwie do wymiarowej. Standard ISO jest popularny na całym świecie, podczas gdy norma ASME powstała na potrzeby Amerykańskiego Stowarzyszenia Inżynierów Mechaników.

Do służy ustalanie specyfikacji tolerancji geometrycznych?

Specyfikacją techniczną zgodną z założeniami tolerancji tworzą z góry ustalone znaki, symbole i zasady, obowiązujące jednakowo na całym świecie. Dzięki temu przedstawienie nawet bardzo złożonych elementów geometrycznych jest interpretowane i odczytywane jednakowo, niezależnie od kraju pochodzenia. Wyznaczanie dopuszczalnej wartości tolerancji, umiejętność prawidłowego odczytu specyfikacji geometrii wyrobów są niezbędne w pracy inżyniera. Warto wtedy rozważyć ukończenie szkolenia z rysunku technicznego z uwzględnieniem wartości tolerancji.

Wiedza z zakresu wyznaczania dopuszczalnej wartości tolerancji pomoże także uniknąć typowych błędów produkcyjnych. Często błędne zaprojektowanie wyrobu wynika właśnie z nieuwzględnienia odchyłki wymiaru elementu, które mogą wynikać np. z przenoszenia drgań czy naprężenia do maksimum materiału. W ten sposób prawidłowe zastosowanie tolerowania geometrycznego pozwoli obniżyć koszty produkcji przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości gotowego wyrobu.