By móc trafnie podejmować decyzje i być w stanie poprawnie oszacować ryzyko, ciężko byłoby się obejść bez danych statystycznych i myślenia statystycznego. Jak rozwiązywać problemy jakościowe za pomocą narzędzi statystycznych? Czym są wskaźniki zdolności procesu wykorzystywane w przemyśle motoryzacyjnym?
Czym są wskaźniki wykorzystywane do obliczania zdolności procesu?
Wskaźniki zdolności procesu stworzono, by móc w stanie oszacować za pomocą jednej liczby zdolność procesu do spełnienia wymagań klienta. Wymagania definiują przeważnie limity specyfikacji USL (górna granica specyfikacji) i LSL (dolna granica tolerancji). Tym samym określa się najmniejszą i największą dopuszczalną wartość danej charakterystyki.
Jakie wskaźniki zdolności procesu wyróżniamy?
Do oceny zdolności procesu wykorzystuje się łącznie 6 wskaźników, które łączą się w pary: Cm i Cmk, Pp i Ppk oraz Cp i Cpk. Tym, co je odróżnia od siebie, to metoda i czas zbierania danych, a także sposób wyliczania odchylenia standardowego. Najczęściej wykorzystuje się wskaźniki Cp i Cpk.
Jak wygląda procedura obliczania wskaźników Cp i Cpk?
Wskaźnik Cp obliczamy poprzez podzielenie szerokości tolerancji (wyznaczony przez wartości USL i LSL) przez zakres zmienności procesu, czyli 6*σ dla procesu przewidywalnego. Wartość 6*σ wyliczamy na podstawie 6 odchyleń standardowych.
Z kolei wartość Cpk oblicza się przy pomocy średniej ze średnich. Cpk wskazuje nam, jak bardzo średnia procesu oddala się bliższej granicy specyfikacji w kategoriach odległości 3σ. W celu lepszego rozróżnienia określa się Cp jako zdolność potencjalną, a Cpk jako zdolność rzeczywistą.
Dlaczego warto korzystać z analizy wskaźników zdolności?
Na podstawie wartości wskaźników zdolności procesu i ich prawidłowej interpretacji mamy możliwości sterowania procesami i ich regulacji. Jednak by mogły one posłużyć do oceny zdolności jakościowej procesów, koniecznie jest spełnienie kilku warunków. Narzędzia do wyznaczania zdolności procesu nadają się wyłącznie do stabilnych procesów, które są powtarzalne i przewidywalne. Konieczne jest także pozyskanie odpowiednio dużej ilości próbek.